Tekst przedstawia zmiany prawne, które obowiązują od niedawna oraz takie, które są dopiero na etapie planowania, a w życie wejdą dopiero za kilka tygodni lub nawet miesięcy. Omawiane przepisy w dużej mierze odnoszą się do prawa pracy, ale także zmian związanych z Polskim Ładem, a także zmian dotyczących zasad wyliczania podatku dochodowego.
Zmiany dotyczące PIT
24 lutego 2022 r. uchwalono ustawę zmieniającą Ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych, Ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz Ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin (Dz. U. 2022 poz. 558). Zaczęła ona obowiązywać 10 marca. Duża zmiana dotyczy poboru zaliczek – z przedłużonego terminu poboru zaliczki mają prawo zrezygnować osoby, które złożyły PIT-2, a w swoim wynagrodzeniu uwzględnioną mają 1/12 kwoty wolnej od podatku. PIT-2 musi być uwzględniony maksymalnie do miesiąca następującego po jego złożeniu.
Jakie zmiany w Kodeksie Pracy?
Każdy kraj członkowski Unii Europejskiej musi dostosowywać swoje prawo do prawa unijnego. W związku z tym, już w sierpniu może dojść do wielu zmian w Kodeksie Pracy, które związane będą z tzw. work-life balance. Na jakie zmiany możemy liczyć?
Zmianom ulegną umowy na okres próbny. W przypadku umów na czas określony, które nie będą przekraczać 6 miesięcy, okres ten będzie mógł wynosić maksymalnie miesiąc. Z kolei w przypadku tych umów, które zawierane będą na przynajmniej 6 miesięcy i maksymalnie na 12 miesięcy, okres próbny będzie wynosił 2 miesiące. W obydwu przypadkach będzie można przedłużyć okres próbny o 1 miesiąc. Umowy na czas określony będą mogły być wypowiadane tylko, jeśli zostaną odpowiednio uzasadnione i skonsultowane ze związkami zawodowymi – daje to pracownikowi możliwość starania się o przywrócenie do pracy lub wypłatę odszkodowania.
Drugą ważną zmianą jest też to, że pracodawca będzie zobligowany do poinformowania pracownika, któremu zamierza zmienić warunki zatrudnienia lub objąć go układem zbiorowym czy też zmienić dotychczasowy, jeszcze w tym samym dniu. Jeśli to pracownik złoży wniosek o zmianę formy zatrudnienia, to wówczas raz na rok będzie on mógł złożyć wniosek o zmiane rodzaju pracy, lub zmianę rodzaju umowy o pracę.
Nie będzie można zakazać pracownikowi świadczenia pracy dla innego pracodawcy, chyba, że byłaby to konkurencja
Zmiany w umowie o pracę
Ustawodawca znowelizuje również przepisy dotyczące treści umowy o pracę. Będzie ona musiała zawierać nie tylko adres siedziby pracodawcy, ale również konkretny dzień rozpoczęcia pracy oraz miejsce, w którym praca ma być wykonywana. Umowy na okres próbny będą musiały zawierać okres ich trwania oraz warunki.
Pracodawca będzie zobligowany do poinformowania na piśmie pracownika o zasadach pracy w godzinach nadliczbowych, wskazania wymiaru czasu pracy, a także zasad przechodzenia zmian, poinformowania o prawie do szkoleń, wskazania, jakie zasady obowiązują w przypadku zmiany miejsca wykonywania pracy, a także wskazania instytucji, do której pracodawca wpłaca składki z tytułu ubezpieczenia społecznego.
Opieka nad dzieckiem
Każdy pracownik, który opiekuje się dzieckiem do lat 8, będzie mógł wnioskować o objęcie go elastyczną organizacją czasu pracy, czyli systemami pracy weekendowej, przerywanego czasu pracy, ruchomego czasu pracy oraz skróconego tygodnia pracy. Do takich pracowników będzie można zastosować indywidualny rozkład czasu pracy lub obniżyć jej wymiar.
Zmieni się także czas, na jaki przyznawany będzie urlop rodzicielski. W przypadku 1 dziecka będzie to 41 tygodni, przy większej liczbie dzieci 43 tygodnie.
Rodzice będą dysponowali 9 tygodniami urlopu, którego nie będą mogli przenieść na 2 rodzica. Zasiłek za urlop rodzicielski ma wynosić 70% podstawy wymiaru zasiłku. Urlop ojcowski będzie można wykorzystać w przypadku dzieci, które nie ukończyły roku, lub 7 lat, jeśli przysposobienie nastąpiło maksymalnie 12 miesięcy wcześniej.
Nieobecności
Nowelizacja wprowadzi nowy rodzaj nieobecności, a mianowicie 2 dni/16 godzin nieobecności z powodu działania siły wyższej, za które odpowiadać będzie wynagrodzenie w wysokości połowy wynagrodzenia za nieobecność z powodu urlopu okolicznościowego.
5 dni urlopu, który przyznawany jest na rzecz opieki czy też wsparcia osoby, która jest członkiem rodziny lub mieszka w tym samym gospodarstwie będzie bezpłatne.
Jakie zmiany w Polskim Ładzie?
Rząd zapowiada, że zlikwiduje ulgę dla klasy średniej, zmieni składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Kwota podatku będzie wynosiła teraz 12%, a rodzice samotnie wychowujący dzieci będą znowu mogli rozliczać się razem z nimi.
Warto zaznaczyć, że omówione zmiany są na etapie konsultacji, a rząd chce je wprowadzić na początku lipca.
